انجمن حمایت از حقوق کودکان : فرزند خوانده، همان فرزند واقعی است‎

انجمن حمایت از حقوق کودکان طی نامه ای به اعضای شورای نگهبان خواستار تجدید نظر در لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بدون سرپرست شد.

در بخشی از این نامه آمده است: آیا وقت آن نیست که با تفسیر موسع از اصول و موازین فقهی با لحاظ منافع عالیه کودکان، فرزندخوانده را در حکم فرزند واقعی بدانیم؟

متن کامل این نامه که در تارنمای این انجمن منتشر شده است به شرح زیر است:

اعضای محترم شورای نگهبان

با سلام و احترام

به استحضار می رساند؛ انجمن حمایت از حقوق کودکان به عنوان یکی از قدیمی ترین سازمان های مردم نهاد فعال در عرصه حقوق کودکان، با توجه به وصول لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بدون سرپرست به آن مرجع محترم ،خواستار توجه جدی به مفاد لایحه می باشد؛ خاصه بازنگری در پاره ای از مواد ابهام برانگیز لایحه منجمله ماده ۲۷ مورد استدعاست.

از بررسی مجموع آیات و روایات موجود در خصوص فرزندخواندگی، اینگونه برمی آید که شارع صرفا پاره ای از اثار وارده بر فرزندخواندگی را نفی کرده است و نه خود آن را. در واقع آنچه شارع آن را ناصحیح تلقی کرده است، انحلال یک خانواده و قلب واقعیت است و اینکه اشخاص مانند اموال از مالکیت کسی خارج و به مالکیت دیگری در آیند. بر همین اساس هرچند قانون فعلی حاکم بر موضوع با عدم درک صحیح از موازین شرعی، نهادی متفاوت تاسیس و تا جای ممکن آثار وارده بر آن را محدود نموده است؛ لایحه جدید با نگرش شرعی صحیح و درک اهمیت اجتماعی موضوع، آثار گسترده ای بر این نهاد حقوقی وارد شده است.

از جمله این آثار، ایجاد محرمیت بین سرپرستان و فرزندخوانده شان می باشدکه متاسفانه در مظان اتهام غیر شرعی بودن از سوی ان مرجع محترم قرارگرفته است.

مگر نه آن است که در اسلام «لاعسر و لاحرج» مورد پذیرش همگان است. چگونه ممکن است کودکی که در میان زن و شوهری به مانند فرزند واقعی شان رشد می کند و از حمایت و محبت بی شائبه آنان برخوردار است، نا محرم تلقی گردد. مگر نه آنکه حرج و مشقت ایجاد شده در اینجا رافع حرمت است و مگر نه آنکه اسلام دین سهولت و آسانی است.

از سوی دیگر آیه ۲۳ سوره نسا مقرر داشته است که «حرمت علیکم …………… و ربائبکم اللاتی فی حجورکم من نسائکم…..» هرچند آیه شریفه در ادامه شرط دیگری را نیز ضروری دانسته است، لکن آنچه حائز اهمیت است قید فی حجورکم و یا پرورش دادن کودک در دامان فرد است که حسب تفسیر متعالی از روابط خانوادگی، داخل در تعریف قید غالبی می آید و در خصوص سرپرستان و فرزندخوانده ها نیز قابل اعمال است.

از طرف دیگر مبانی و حکمت خفیه محرمیت در اثر رضاع چیست؟ با بازنگری در شرایط تحقق چنین حرمتی، اینچنین بر می آید که زن مرضعه صرفا باید فعلی مادرانه و در همان شرایطی که مادر آن را انجام می دهد، صورت دهد تا محرمیت ایجاد شود. بنابراین حکمت خفیه این محرمیت آیا چیزی غیر از مهر و محبت مادرانه است که در سرپرستی نیز ساری و جاری است؟

اعضای محترم شورای نگهبان؛

آیا وقت آن نیست که با تفسیر موسع از اصول و موازین فقهی با لحاظ منافع عالیه کودکان، فرزندخوانده را در حکم فرزند واقعی بدانیم و با لحاظ ممنوعیت های عرفی و قانونی غیر مستقیم و به منظور جلوگیری از مضرات اجتماعی، حکم بر ایجاد محرمیت بین کودکان و سرپرستان دهیم و ازدواج فی مابین آنان را کلا ممنوع اعلام نماییم؟

انجمن حمایت از حقوق کودکان به لحاظ جلوگیری از فراهم شدن بستر سواستفاده از کودکان و دادن فرصت حضور به کودک در شرایط ایمن، مصرانه خواستار بازنگری در مفاد ماده۲۷ لایحه و ممنوعیت کلی چنین ازدواجی است.

هیئت مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان

هشتم مهر ماه ۹۲
کلمه