تواناییهای معلمان ایران در سازمان‌دهی اجتماعی و سیاسی / رسول بداغی

 رسول بداقی عضو کانون صنفی معلمان ایران در دهم شهریور ماه ۸۸ پس از احضار به اداره آموزش و پرورش اسلامشهر بازداشت و سپس در دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست قاضی صلواتی و به اتهام "فعالیت تبلیغی علیه نظام" و "تبانی و تجمع به قصد برهم زدن امنیت ملی" به شش سال حبس تعزیری و پنج سال محرومیت از فعالیت‌های اجتماعی محکوم شد.

در زیر نامه ای از این معلم زندانی که در اختیار خبرگزاری هرانا قرار گرفته می‌آید:

گروهی اجتماعی- سیاسی برای تشکیل و ادامهی کار خویش برای تأثیر گذاری بر جامعه و رسیدن به اهداف اجتماعی و سیاسی خود، معمولا به چند مورد نیاد دارد. از جملهی این نیازها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

۱ -نیروی انسانیزبده و ماهر در امور اجتماعی و سیاسی و مدیریتی ۲- آگاهیاجتماعی، سیاسی و جامعه شناختی۳- منابع مالی ۴- پایگاههایی برای آموزش و تشکیل گردهماییها ۵- نفوذ و پراکندگی جغرافیایی ۶- داشتن رسانهی ارتباطی۷- اعتماد مردمی

حالا به توضیح هرکدام از اینها میپردازیم.

۱- نیروی انسانیزبده و ماهر در امور اجتماعی و سیاسی و مدیریتی: از آنجایی که نیروی انسانی،مواد اولیه و ضروری هر تولیدی میباشد و از دید اقتصاد دانان، اساسیترین نیاز جامعه برای تولید، نیروی انسانیآموزش دیده است، از این رو هر حرکت اجتماعی- سیاسی بدون داشتن نیروی انسانیماهر، در ادامهی کار ناتوان خواهد بود. معلمان هر کشور از این نظر در میان احزاب و گروههای اجتماعی، سیاسی، علمیو هنری حرف اول را میزنند و دارای بیشترین نیروی انسانیماهر و آموزش دیده میباشند.

۲- آگاهیاجتماعی، سیاسی و جامعه شناختی: امروزه یکی از مهمترین ابزارها و نیازهای جوامع برای رسیدن به توسعه و دموکراسی میزان آگاهیجامعه و احزاب و تشکلها میباشد. آنچه جامعه را از انداختن در دام خود کامگی و دیکتاتورها باز میدارد، آگاهیمردمی است. گردانندگان دولت و حکومت از لحاظ نیروی انسانی شایدبه طور میانگین، از ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر بیشتر نباشد. یعنیهیأت حاکمهای که در کشورها حکمرانی میکند، بیش از ۲۰۰ تا ۳۰۰ تننمیباشند که حاکمیت خود را با در دست گرفتن قدرت سیاسی و دسترسیبه منابع ثروت یک کشور اعمال میکنند. این عده در بیشتر موارد در آغاز با فریب، خام کردن یا وعدههای کلان و زور گویی بر مردم و جلب آرای آنان بر صندلی قدرت تکیه میزنند و برخیرا در پستهای کلیدی و با وعدهی خوشبخت کردن، آنان را با خود همراه میکنند و سپس آن عدهی اندک با نفوذی که در میان بین مردم دارند، به حاکمان مشروعیت میبخشند و وعدههایی که معمولا به مردم داده میشود امید به آینده، خوشبینی، تلاش بیشتر برای روزگاری بهتر، مقایسهی مردم کشور خود با کشورهای عقب ماندهتر و یا دورانهای کنونی را با دورانهای بسیار دور تر برای آیندهای بهتر، نگه داشتن مردم در یک حالت ترس و امید و رساندن مردم به آرزوهای خود و آخرت، اعتقاد بیشتر به شانس، وجود ارادهای برتر از خواستهی انسان و غیره مردم را کنترل میکنند و به حاکمیت خود ادامه میدهند.

بهترین آگاهیبرای انسان آن است که بداند بزرگترین و فوریترین نیازش چیست و چگونه برآورده میشود. انسانیکه نداند بزرگترین و فوریترین نیازش چیست، چگونه میتواند برای رسیدن به آن تلاش کند. برآورندهی این نیاز چیست و ابزار آن کدام است و راه رسیدن به این نیاز چیست. انسانیکه یکیاز بزرگترین و فوریترین نیازش آرامش و آسایش در زندگیاست و این آرامش و آسایش در سایهی پرداختن و رسیدن به نیازهای اولیهاش مانند خوراک، پوشاک، مسکن، آموزش، بهداشت، خانواده و غیره میباشد، چگونه میتواند امکانات و ابزارهای رسیدن به کمال و ابر انسان شدن را بداند.

از جمله آگاهیهای ضروری هر انسان اجتماعی و هر جامعهی توسعه یافتهای رسیدن به چند اصل اساسیمیباشد.

الف- انتقاد پذیری و انتقاد گری: جامعهی معلمان از آنجایی که با نسل جوان کشور سرو کار دارند و روزانه هر معلم با صدها دانش آموز روبرو میشود و با توجه به اینکه دانش آموزان از نسل جوان میباشند و از آن جایی که جوانان منتقد و بیپرده، رک و آمیخته به احساسات تند و گاه خشونت آمیز میباشند؛ معلمان در کورهی انتقادات جوانان پخته شده و بردباری آموخته و توانایی انتقاد پذیری در آنان بالاست و همینطور معلمان تقریبا روزانه چند دانش آموز را در هر کلاس مورد انتقاد قرار داده و از آنان میخواهند که خود را اصلاح کنند.

ب- گفتگوی دو طرفه: از دیگر لوازم و ابزارها و تواناییهای انسانتوسعه یافته اجتماعی و دموکرات، توانائی در چانه زدن و گفتگوی متمدنانه و عقلانی و رفتار شورایی میباشد. این ویژگییکیاز ابزارها و وسایل کار معلمان میباشد. این توانایی همواره چه در جلسات ماهانه، فصلی و سالانهی معلمان با همدیگر در دفتر استراحت معلمان و چه در سر کلاسهای درس، همواره با این پدیده سر و کار داشته و به خوبیتوانمندی ادارهی جلسات سنگین و گفتگوهای دو طرفه و حتی چند جانبه، یکیاز وظایف و کارهای آنان میباشد. در اوج این مجالس میتوان از جلسات شورای هماهنگیمعلمان ایران در کانونهای صنفی که در همهی این جلسات تعداد شرکت کنندگان کمتر از ۲۰۰ نماینده از سراسر کشور نبودهاست و گاه در طول کمترین فرصت یک، دو یا سه روزه در زیر شدیدترین برخوردهای نیروهای امنیتی در شرایط نامناسب و گاه در زیر باران و فضای سبز با آنها صورت گرفته، پس از بررسی مشکلات، نتایج خوبیدر میان سلایق گوناگون به دست آمده است که از درخشانترین تصمیمات این شورا در طول تاریخ مبارزات معلمان با حکومت خودکامهی جمهوری اسلامی میباشد.

از دیگر ویژگیها و تواناییهای معلمان، آگاهیو آشنایی با سیستم اداری و بوروکراتیک میباشد. هر انسان اجتماعی اگر بخواهد نقش درستیدر جایگاه اجتماعی خود ایفا کند و علاوه بر تأثیر پذیری، تأثیر گذاری نیز داشته باشد بایستی به روند و سیستم اداری یک کشور آشنا باشد. از این حیث معلمان، مدیران، کارکنان مدارس و کارمندان ادارات آموزش و پرورش نه تنها در دانشگاهها و یا مراکز تربیت معلم، واحدهای درسیای را در اینباره گذراندهاند بلکه در طول خدمت خود، به خوبیاین موضوع را تجربه کردهاند.

ج- آگاهیعلمی: معلمان هر کشور که زمینههای پرورش علمیدانش آموزان را برای ادارهی آیندهی کشور آماده میکنند و زمینههای مسئولیت پذیری و پرورش روح و روان دانش آموزان را به دوش دارند، در همهی زمینههای علوم مهارتهای خوبیرا دارا میباشند؛ یعنیمعلمان، به عنوان سیستم علمی، از کاملترین اقشار اجتماعی یک کشور هستند که در حد متوسط مجهز به سیستم تجربی، نظری، فنیو هنری میباشند. معلمان با این توانایها، چنانچه کوچکترین زمینهی سیاسیای فراهم شود و کمترین روزنهای از آزادیهای اجتماعی پدید آید، میتوانند به نوعی گستردهترین، بهترین، علمیترین و با برنامهترین تشکیلات مردم نهاد را در کشور به وجود آورده و حتی میتوانند مرجع قابل اعتمادی برای طراحی یک اپوزوسیون قوی بشوند.

د: آگاهیسیاسی: بیگمان معلمان با داشتن بزرگترین پایگاه جامعه، گستردهترین نیروی انسانیدر ادارهی کشور میباشند؛ که این نیروی انسانیایکه کشور را اداره میکنند یا تربیت شده دست معلمان هستند، یا خودشان روزگاری طولانیدر کلاسهای درس گچ کلاس ریههایشان را پر کرده است. برای نمونه باید گفت ۱۵۰ نفر از نمایندگان مجلس هفتم را معلمان تشکیل داده بود.

۳ -پایگاه هایی برای تربیت نیروی مردمی: یکیاز بزرگترین دغدغههای احزاب و گروهها داشتن پایگاه برای گرده هم آمدن افراد و نیروهای مردمی برای پیشبرد برنامههای گروه خویش میباشد و این از نیازهای ضروری هر گروه است و لازم است گروهها برای نشر افکار، تشکیل جلسات، گردهماییهای اعضای خود، آموزش نیروها و همچنینعلاقهمندان به این افکار، پایگاهی برای تبلیغ داشته باشند. معلمان به طور طبیعی از این پایگاه بسیار عالیبرخوردار هستند. حتی معلمان این امکان را دارند که با خانوادهها ... ارتباط نزدیک پیدا کنند. همچنین معلمان این فرصت را دارند که گروههای زبده را شناسایی و سازمان دهینمایند.

۴- نفوذ و پراکندگی جغرافیایی: یکیاز امتیازات و برگهای برندهی معلمان، پراکندگی جغرافیایی در سراسر کشور میباشد. همان طور که همگان میدانند آگاهی، نظر سنجی، خبرگیری و خبردهیو آمار گیزی از مناطق گوناگون یک کشور، یک موضوع ملیو یکیاز پر هزینهترین و دشوارترین و زمان برترین کارهای اجتماعیست اما این دشواری برای معلمان بسیار آسان و یک فرصت میباشد که به صورت تمام وقت و در طول همهی فصلها در طول سال ممکن میباشد.

۵- داشتن رسانه: داشتن رسانهای سراسری برای سخن پراکنی، خبردهی، آگاهیرسانی و خبرگیری یکیدیگر از مسائل گروهها و احزاب میباشد، اما با توجه به بند بالا یعنیپراکندگی جغرافیایی، موضوع داشتن رسانه یکیاز آسانترین کارها برای معلمان میباشد. کافیست که تشکیلات مرکزی با هم فکری نمایندگان در کانونهای صنفی فکر و ایدهای را باهم ردو بدل کرده و پس از توافق، با ابزارهایی مانند اساماس، ایمیل و یا تلفن ظرف مدت چند ساعت در همهی کشور گسترش دهند. حتی در شرایطی که حاکمان دیکتاتور آنان را از داشتن یک رسانه محروم میکند معلمان میتوانند، پیچیدهترین و گستردهترین پایگاه را ایجاد نمایند.

۶- منابع مالی: معلمان از آنجایی که پر جمعیتترین و پراکندهترین سیستم اداری کشور میباشند و در دلجامعه هستند، میتوانند با کمترین هزینه برای هر فرد از معلمان، بزرگترین منابع مالی را برای هر برنامهای جمعآوری کنند و میتوانند مهمترین شرکتها و ثروتمندترین تعاونیها را تشکیل دهند و حتی اقدام به بازگشایی بانک نمایند.

۷-اعتماد مردمی: با همهی اوصاف بالا باید گفت که بزرگترین و بهترین سرمایهی فرهنگیان، اعتمادی است که خانوادهای ایرانیبه این قشر دارند. همان طور که برخیمنابع رسمینظر سنجی نمودهاند، معلمان از مکان اول اعتماد مردمی بهره مند میباشند و هر تشکیلاتی که راه اندازی شود، معلمان میتوانند برای رسیدن به اهداف برنامه ریزی شدهی خود از این سرمایه معنوی استفاده کنند.

تنها چیزی که همواره معلمان از آن بهرهی کافی راندارند، متاسفانه نبوده اعتماد به نفس و خود باوریست. معلمان متاسفانه در نقش سیاهی لشکر سایر احزاب ظاهر شده و احزاب گوناگون را به اوج قدرت مالی و سیاسی رسانیده و خود چشم به دست خساست آنان میدوزند؛ به طوری که پس از به قدرت رسیدن، احزاب دیگر توجهیبه آنان نمیکنند و بدبختانه به خاطر مبلغ ناچیزی مجری برنامههای مستبدانهی رژیم در انتخاباتها و در کنکورهای سراسری گوناگون میشوند.

به امید روزی که معلمان قدرتمندترین حزب را تشکیل داده و برای رساندن مردم نجیب ایران به برابری و آزادی و رفاه، گامهای اساسیبردارند.