قطعنامه شورای حقوق بشر در دفاع از امنیت روزنامه‌نگاران

شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد روز پنج‌شنبه (۶ مهر، ۲۷ سپتامبر) با تصویب قطعنامه‌ای بی‌سابقه، برای اولین بار تاکید و تایید کرد که حراست از امنیت روزنامه‌نگاران از عناصر اساسی آزادی بیان در عصر کنونی است.

موسسه مطبوعات بین‌المللی (IPI) اعلام کرد که قطعنامه دفاع از امنیت روزنامه‌نگاران که از سوی کشور اتریش پیشنهاد شده بود، با اکثریت آرای ۴۷ کشور عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل به تصویب رسید. هدف از تصویب این قطعنامه "جلوگیری از حمله به روز‌نامه‌نگاران در آینده و نیز فراهم کردن امنیت و ایجاد محیطی مطمئن برای فعالیت مستقلانه روزنامه‌نگاران" عنوان شده است.

کشورهای عضو ابراز امیدواری کردند که به این ترتیب روزنامه‌نگاران در سراسر جهان بتوانند "با بررسی بی‌طرفانه، موشکافانه و موثر واقعیت‌ها" با مصونیت قدرتمندان در برابر مجازات و گریزشان از پاسخ‌گویی مقابله کنند.

اتریش که از سال ۲۰۱۱ به شورای حقوق بشر سازمان ملل پیوسته، از همان ابتدای پیوستن به این شورا طرح مورد نظرش برای آزادی مطبوعات را ارائه داد. میشاییل اشپیندلگر، وزیر امور خارجه این کشور گفت: "اکنون شکاف بزرگی در زمینه حراست از روزنامه‌نگاران وجود دارد و اتریش با همکاری جامعه مدنی قصد دارد تدابیر ویژه‌ای برای تامین امنیت روزنامه‌نگاران در نظر بگیرد."

 در این قطعنامه تصریح شده که "آزادی اندیشه و آزادی بیان، از حقوق اساسی انسان‌ها، از مهم‌ترین پایه‌های یک جامعه دموکراتیک و از شروط اساسی پیشرفت و توسعه‌اند، اما روزنامه‌نگاران بنا به ماهیت کارشان در معرض تهدید، ارعاب، آزار و خشونت‌اند."

بر اساس قطعنامه دفاع از امنیت روزنامه‌نگاران، با توجه به این‌که زنان روزنامه‌نگار در هنگام انجام وظایف خود ممکن است با خطرات و تهدیدهای بیشتری مواجه شوند، لازم است که اقدامات ویژه‌ای برای تامین امنیت آنها در نظر گرفته شود.

نهادهای بین‌المللی فعال در زمینه آزادی مطبوعات و حقوق روزنامه‌نگاران، نظیر موسسه بین‌المللی مطبوعات و کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران (CPJ) با انتشار بیانیه‌هایی از این اقدام بی‌سابقه شورای حقوق بشر سازمان ملل استقبال و قدردانی کردند. به اعتقاد آنها تصویب این قطعنامه تاریخی می‌تواند گام بلندی در جهت تامین "حق دانستن شهروندان" باشد.

جوئل سایمون، مدیر اجرایی کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران، مستقر در نیویورک، در واکنش به تصویب این قطعنامه آن را اقدامی تحسین‌برانگیز خواند و گفت: "در این قطعنامه ارزش‌های گزارشگری و هزینه بالای روزنامه‌نگاری به رسمیت شناخته شده است."

به گفته او، سالانه به‌طور متوسط ۳۰ روزنامه‌نگار در سراسر جهان کشته می‌شوند و قاتلان آنها هم عموما از مجازات می‌گریزند. کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران می‌گوید کشته شدن بیش از ۲۰ روزنامه‌نگار در جریان درگیری‌ها در سوریه و کشته شدن ۴ روزنامه‌نگار دیگر در سودان در کمتر از ۲۴ ساعت، مثال‌های روشنی از تهدیداتی است که روزنامه‌نگاران با آن مواجه‌اند