دسترسی دانشگاه‌های ایران به پایگاه های علمی بین‌المللی قطع شد

رییس پژوهشگاه فناوری اطلاعات با تایید قطع دسترسی تعداد زیادی از پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌های کشور به سایت اینترنتی اسکوپوس و ساینس دایرکت، علت آن را پرداخت نکردن حق عضویت از سوی این پژوهشگاه‌ها و موسسات اعلام کرد.

دکتر سید امید فاطمی در گفت‌وگو با ایسنا در این باره توضیح داد: شرکت الزویر که دو منبع اسکوپوس و ساینس دایرکت را در اختیار دارد از ۱۱ ژانویه سال ۲۰۱۳ میلادی دسترسی ۶۹ عضو خود در ایران را به این سایت‌ها به دلیل پرداخت نشدن حق عضویت آن‌ها قطع کرده است.

به گفته وی، سال گذشته میلادی با وجود رایزنی‌های متعدد برای در اختیار قرار دادن ارز به نرخ مرجع برای دانشگاه‌ها تنها اختصاص ارز مبادله‌ای تصویب شد که نرخ ارز مبادله‌ای برای دانشگاه‌ها از دو برابر هزینه سال پیش از ۲۰۱۲ میلادی نیز برای آن‌ها بیشتر بود.

رییس پژوهشگاه فناوری اطلاعات ادامه داد: موضوع قیمت ارز و کم شدن بودجه دانشگاه‌ها، پژوهشگاه ها و موسسات آموزش عالی به صورت توامان باعث ایجاد این مشکل شده است که امیدواریم بتوانیم آن را حل کنیم.

فاطمی درباره منابع الکترونیکی که از سوی وزارت علوم برای موسسات تهیه می‌شود گفت: ۱۲۰ مرکز دانشگاه و پژوهشگاه در ۳۶ کنسرسیوم وزارت علوم عضو هستند که سایت‌های مورد نیاز آن‌ها از سوی کنسرسیوم‌ها اعلام می‌شود و دبیرخانه شورای برنامه ریزی و سیاست گذاری علمی با رایزنی با ناشرانی مانند الزویر برای آن‌ها حق اشتراک می گیرند.

وی ادامه داد: ایران ۶۹ موسسه عضو الزویر دارد که تنها پنج موسسه توانسته‌اند ۶۰ درصد حق عضویت خود را به این شرکت بپردازند.

به گفته رییس پژوهشگاه فناوری اطلاعات، قرار است با رایزنی دسترسی‌های این پنج موسسه به مقالات باز شود و سایر موسسات و مراکز نیز بتوانند با استفاده از اشتراک منابع به مقالات دسترسی پیدا کنند.

وی درباره اشتراک منابع توضیح داد: در لاینسس دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها برای استفاده از منابع بندی وجود دارد که براساس آن اعضای دیگر موسسات و مراکز می‌توانند منابع مراکز عضو را در اختیار بگیرند اما این دسترسی به صورت آفلاین و با یک یا دو روز فاصله امکان پذیر خواهد بود.

وی با تاکید بر این‌که شورای برنامه ریزی و سیاست گذاری علمی در تلاش برای مذاکره با ناشر برای باز کردن دسترسی پنج دانشگاه و پژوهشگاه پرداخت کننده ۶۰ درصد حق عضویت است، گفت: کارهای فنی و زیرساختی اشتراک گذاری منابع انجام شده و تنها موافقت ناشر برای باز کردن دسترسی پنج دانشگاه پرداخت کننده باقی مانده است.

فاطمی تصریح کرد: به هر حال موسسات ایرانی باید بدهی سال ۲۰۱۲ خود را به الزویر بپردازند اما احتمال این که ناشر از موسسات ایرانی به دلیل عدم پرداخت حق عضویت شکایت کند بسیار کم است.

به گفته رییس پژوهشگاه فناوری اطلاعات، دسترسی و سهولت کار برای پژوهشگران مانند سابق نخواهد بود چنانچه پیش از آن به صورت آنلاین مقالات را در اختیار داشتند اما هم اکنون باید برای به دست آوردن آن‌ها درخواست دهند و دسترسی آن‌ها یک یا دو روز زمان خواهد برد.